Πειραματική εκτίμηση ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας Βορείου Ημισφαιρίου έως το τέλος του Σεπτεμβρίου 2017

Η παρακάτω προσπάθεια εκτίμησης των καιρικών συνθηκών στην Ευρώπη και ειδικότερα στη χώρα μας για το υπόλοιπο του Σεπτεμβρίου είναι καθαρά πειραματική, δεν αποτελεί πρόγνωση, και δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να χρησιμοποιηθεί για τον προγραμματισμό δραστηριοτήτων που εξαρτώνται από τις καιρικές συνθήκες.

Ανάλυση ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας:

Πρώτο μισό του Σεπτεμβρίου:

Οι συνεχείς καταβάσεις διαταραχών από τον πολικό στρόβιλο προς την αμερικανική ήπειρο, κι ειδικότερα στον Καναδά, κι η επακόλουθη κίνηση αυτών ανατολικότερα δια μέσω του Ατλαντικού, έχουν ως αποτέλεσμα τη διαρκή πίεση ανατολικότερα στα συστήματα της Ευρώπης και του Βορείου Ατλαντικού. Έτσι, έχουμε τη συνεχή ανύψωση ridge, είτε στα Ανατολικά τμήματα του Ατλαντικού, είτε στη Δυτική Ευρώπη, που έχουν ως συνέπεια την κατάβαση διαταραχών από τον πολικό στρόβιλο νοτιότερα, μέσα στην Ευρώπη.

Συνεχή σπασίματα του πολικού στροβίλου στο Βόρειο Ημισφαίριο

Καθώς το παραπάνω μοτίβο δεν αναμένεται να διακοπεί σύντομα, οι διαταραχές μέσης κι ανώτερης τροπόσφαιρας, θα συνεχίσουν να επηρεάζουν την Ευρωπαϊκή ήπειρο με τη μορφή long-wave trough όλες τις επόμενες ημέρες. Φυσικά, αυτό δε σημαίνει πως απαραίτητα θα επηρεάζεται κι η χώρα μας.

Εξετάζοντας καλύτερα όμως τη διαταραχή που έχει ήδη κατηφορίσει νοτιότερα στην αμερικανική ήπειρο, μπορούμε να διαπιστώσουμε πώς συνδέεται με επικείμενη άνοδο των θερμοκρασιών στη χώρα μας. Η συγκεκριμένη long-wave trough, η οποία και σε πρώτο στάδιο θα εμποδίσει και τον κατηγορίας 5 τυφώνα Ίρμα να λάβει τροχιά προς τα Βόρεια πριν προσεγγίσει τις ακτές της Φλόριντα, φαίνεται πως με την είσοδό της στον Ατλαντικό θα δημιουργήσει ridge αρκετά ισχυρό, ώστε να υπάρξει προέκταση του πολικού στροβίλου προς την περιοχή της Δυτικής Ευρώπης. Ως συνέπεια, οι θερμότερες αέριες μάζες στην περιοχή της Βορειοδυτικής Αφρικής θα εξαναγκαστούν σε ταχεία άνοδο προς την Κεντρική κι Ανατολική Μεσόγειο. 

Παράλληλα, ένα τμήμα αυτής της διαταραχής ίσως καταφέρει να επηρεάσει πρόσκαιρα μέσα στο Σαββατοκύριακο και τα Βαλκάνια, ενώ η ίδια η διαταραχή της Δυτικής Ευρώπης κατά πάσα πιθανότητα θα κινηθεί ανατολικότερα, ως είθισται σε παρόμοια συστήματα. 

Δεύτερο μισό Σεπτεμβρίου:

Σε πιο μακροπρόθεσμο ορίζοντα, με τη χρήση δεικτών και μακροπρόθεσμων κλιματικών συστημάτων, μπορούμε να εστιάσουμε στην προοπτική της διάταξης των βαρομετρικών συστημάτων στην Ευρωπαϊκή ήπειρο μέσα στο δεύτερο μισό του Σεπτεμβρίου.

Σε αρνητικά επίπεδα θα βρεθεί ο δείκτης NAO

Με βάση τους δείκτες Αρκτικής Ταλάντωσης, καθώς και Ταλάντωσης του Βορείου Ατλαντικού:
Οι παρατεταμένες αρνητικές τιμές τόσο σε AO, όσο και σε NAO, μέσα στο πρώτο μισό του Σεπτεμβρίου, ήδη αποτυπώνουν την κατάσταση που επικρατεί στο πολύπλοκο και χαοτικό ατμοσφαιρικό σύστημα πάνω από την Ευρώπη, τη συνεχή επέλαση δηλαδή διαταραχών στον άξονα Βορά-Νότου μέσα στην ήπειρο και την επικράτηση μεσημβρινής κυκλοφορίας. Οι αρνητικές τιμές των δεικτών προβλέπεται να συνεχιστούν και τις επόμενες ημέρες, επιβεβαιώνοντας ό,τι προαναφέραμε για τις επελάσεις διαταραχών πάνω από την Ευρώπη τις επόμενες ημέρες. 

Ο δείκτης AO θα παραμείνει σε αρνητικές τιμές

Από τον μεν δείκτη NAO, συμπεραίνουμε ότι τα υψηλά γεωδυναμική ύψη θα παραμείνουν στην περιοχή του Ατλαντικού, οπότε θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται ράχες υψηλών γεωδυναμικών, ενώ παράλληλα, θα συνεχίσουν να επιχειρούνται καταβάσεις διαταραχών από την περιοχή της Βόρειας Ευρώπης. Οι αρνητικές τιμές του δείκτη AO μαρτυρούν ότι το πολικό χαμηλό δεν πρόκειται να αναδιοργανωθεί σύντομα, οπότε κι διαδοχικές επελάσεις καιρικών συστημάτων θα συνεχιστούν στην Ευρωπαϊκή ήπειρο.

Μερικά σενάρια που αποτυπώνουν πολύ χαμηλές τιμές των δύο δεικτών στο τέλος του πρώτου δεκαπενθημέρου του Σεπτεμβρίου, καθώς και μακροπρόθεσμα σενάρια κλιματικών προγνωστικών συστημάτων, υποστηρίζουν περαιτέρω ένταση της κατάστασης που ήδη επικρατεί στην Ευρωπαϊκή ήπειρο, μέσα στο δεύτερο μισό του μήνα. Αναλυτικότερα, μεταξύ 17-25 Σεπτεμβρίου φαίνεται πως θα υπάρξει έντονη κινητικότητα στην ήπειρο, με τον πολικό στρόβιλο να "ζωηρεύει", τη μεσημβρινή κυκλοφορία να συνεχίζεται στην περιοχή και να έχουμε τουλάχιστον μία εκτεταμένη κατάβαση ψυχρότερων αερίων μαζών αρκετά νοτιότερα, με τη μορφή long-wave trough. Σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει στη διαμόρφωση της κατάστασης και ο δευτερεύων κυκλώνας που φαίνεται να δημιουργείται πίσω από την Ίρμα, καθώς σενάρια θέλουν την κίνησή του βορειότερα, με αποτέλεσμα σε συνδυασμό με τις διαταραχές από την αμερικανική ήπειρο να δημιουργούν ridge αρκετά ισχυρό για να υποστηρίξει το προαναφερθέν σενάριο περί εκτεταμένης ως προς το μήκος διαταραχής στην Ευρώπη. 

Διαδοχικές διαταραχές στη Δυτική Ευρώπη, πληθώρα σεναρίων για το δεύτερο μισό του μήνα

Όπως συχνά βλέπουμε το τελευταίο διάστημα στην περιοχή της Ευρώπης, το καιρικό μοτίβο όσον αφορά τη διάταξη των καιρικών συστημάτων στη "σκακιέρα" της Ευρώπης και γύρω παραμένει συνήθως σταθερό για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Επομένως, δεν θα ήταν καθόλου απίθανο οι διαδοχικές καταβάσεις/επελάσεις συστημάτων στα ενδότερα της Ευρώπης να διατηρηθούν τουλάχιστον έως και το τέλος του Σεπτεμβρίου.

Συμπερασματικά για την Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη:

Οι επόμενες ημέρες θα κυλήσουν με βαθμιαία άνοδο της θερμοκρασίας λόγω της διαταραχής που θα επηρεάζει τη Δυτική Ευρώπη, η οποία πιθανώς να μας προσφέρει ανάσες δροσιάς από το Σάββατο και μετά. Το δεύτερο μισό του μήνα φαίνεται να κυλά χωρίς αξιόλογες διαφοροποιήσεις, ενώ παράλληλα η πρώτη καθαρά φθινοπωρινής φύσεως διαταραχή ίσως μας επηρεάσει κάπου μέσα στο διάστημα 17-25 του μήνα.
Στην υπόλοιπη Ευρώπη, πιο ψυχρές ή και πολύ κοντά στον κλιματικό μέσο όρο θα βγουν όλες οι επόμενες εβδομάδες του Σεπτεμβρίου για το μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου, πλην της Ισπανίας και της χώρας μας. Όσον αφορά τον υετό, η κατάσταση θα συνεχιστεί ως έχει για όλο το πρώτο μισό του μήνα, δηλαδή περισσότερες ή και κοντά στον κλιματικό μέσο όρο βροχές στο μεγαλύτερο μέρος της ηπείρου, με μοναδική εξαίρεση τα βόρεια τμήματα της Νορβηγίας, την Ισπανία, την Ιταλία και μέρος των Βαλκανίων. Το δεύτερο μισό του μήνα πιθανώς η κατάσταση να αλλάξει, και πλέον να έχουμε λιγότερες βροχές στη Δυτική Ευρώπη, και περισσότερες στην Ανατολική.

Επαναλαμβάνουμε πως η παραπάνω εκτίμηση είναι καθαρά πειραματική, και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επίσημη πρόγνωση που θα πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν για τον προγραμματισμό δραστηριοτήτων κτλ. Για αυτό το σκοπό, μπορείτε να συμβουλεύεστε τα τακτά καιρικά δελτία πρόγνωσης που δημοσιεύουμε, για χρονικό ορίζοντα ενός ή δύο ημερών.

Επιμέλεια: Γιάννης Δραβίλας